گزارش، ابعاد راهبردی نخستین سفر خارجی رئیس جمهور ترکمنستان به سنگاپور - ورزش من و تو

همراه ما باشید تا با تور سنگاپور از توسعه‌یافته ترین کشور آسیا دیدن کنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، قربانقلی بردی محمداف، رئیس جمهور ترکمنستان طی هفته ها و ماه های اخیر مرکز توجهات رسانه ها و تحلیل گران آسیای مرکزی بود. حدود یک ماه پیش بود که نخستین بار شایعات بیماری وی و سفرهای محرمانه اش به ترکیه برای مداوا از سوی بعضی محافل غیررسمی مطرح شد. نارسایی کلیوی بیماری بردی محمداف اعلام شده و در بعضی اظهارنظرها از سوی اپوزوسیون ترکمن، وضعیت وی وخیم گزارش شده بود. با این حال دولت ترکمنستان بدون هیچ توضیحی تمام ادعاهای مربوطه را رد نموده و رفت و آمدهای پزشکان به محل زندگی رئیس جمهور این کشور را در راستای مداوای بیماری مادرش عنوان کردند. پس از مدتی اما مجددا رسانه های اپوزوسیون خبرهایی مبنی بر احتمال فوت رئیس جمهور ترکمنستان ارائه نمودند. این دور از شایعات با مشارکت بعضی چهره ها و رسانه های روس بسیار بیش از شایعات پیشین جدی گرفته شد. به ویژه عملکرد ضعیف دولت ترکمنستان در پخش تصاویر آرشیوی از رئیس جمهور به عنوان تصاویر روز و فقدان پاسخگویی، بر این شایعات دامن زد.

با این حال، مجمع اقتصادی خزر نقطه خاتمه این شایعات بود. در این مجمع که نخست وزیران و معاونین اول روسای جمهور کشورهای ساحلی از جمله اسحاق جهانگیری شرکت کردند، نخستین بار خبری از دیدارهای رسمی بردی محمداف و اثبات زنده بودن وی منتشر شد. با این وجود همچنان شایعات دیگری در مورد تداوم بیماری وی و تحلیل تصاویر بردی محمداف قبل و پس از شایعات وجود داشت.

امروز اما نخستین سفر خارجی بردی محمداف به مقصد سنگاپور صورت گرفت. سفری که می تواند نشانه ای از سلامت کامل و حتی نسبی وی باشد. طبیعتا سفر خارجی با تدابیر امنیتی شدید و فشردگی دیدارها با مقامات سنگاپور، در وضعیت بیماری امکان پذیر نیست و از همین جهت باید شاهد کاهش شایعات در این زمینه باشیم.

به همین دلیل، انتخاب سنگاپور به عنوان مقصد سفر خارجی بردی محمداف نشان از اهداف دیگری، وراء از پاسخگویی به شبهات و شایعات دارد. چرا که در غیر این صورت، وی می توانست با سفر به کشورهایی نظیر روسیه، آلمان و یا حتی ترکیه که متحدین نزدیک تری بوده و همکاری بیشتری را با ترکمنستان در زمینه بیماری و یا درمان وی می توانستند صورت دهند، اهداف دیگری را به دست آورد.

ترکمنستان و سنگاپور روابط دیپلماتیک خود را در 12 سپتامبر 1996 شروع نموده اند. طی این بازه هیچ رئیس جمهوری از ترکمنستان تا کنون به سنگاپور سفر ننموده بود و از این منظر، سفر بردی محمداف به این کشور در جنوب شرق آسیا، در شرایطی که پیش تر ذکر شد، می تواند نشان از تحول در روابط دو کشور باشد.

در ژوئن 2019 نخستین زمزمه های تحول در روابط سیاسی دو کشور مطرح شد. در این ماه، وزارت امور خارجه ترکمنستان خبر از سفر یک هیات دیپلماتیک از این کشور به سنگاپور و برگزاری دیدارهای سیاسی با مقامات سنگاپوری می دهد. گفت و گو و رایزنی پیرامون توسعه همکاری ها و امضای چند سند، برگزاری دیدارهایی با وزرای دفاع و امور خارجه این کشور، و رایزنی با نمایندگان شرکت همکاری های سنگاپور (SCE)، موسسه مدیریت و توسعه، و فدراسیون کسب و کارهای سنگاپور، از جمله مواردی بود که در این دیدار مطرح شد. با این حال بدیهی است که فراهم آوردن زمینه های سفر بردی محمداف به سنگاپور، اصلی ترین کارویژه این دیدارها بوده است.

به هر ترتیب روز گذشته، قربانقلی بردی محمداف در صدر یک هیات عالی رتبه وارد سنگاپور شد. مهم ترین دیدار بردی محمداف در این سفر امروز با حلیمه یعقوب، رئیس جمهور سنگاپور صورت می گیرد. پیش از دیدار وی با مقامات عالی رتبه سنگاپوری نیز، بنا به دستور رئیس جمهور ترکمنستان، مقامات سطوح پایین تر دیدارهایی را با طرف های سنگاپوری به ویژه با حلقه های تجاری و شرکت های بازرگانی صورت دادند.

مجمع مشترک اقتصادی سنگاپور و ترکمنستان روز گذشته با حضور هیات ترکمنی و نمایندگان کسب و کارهای سنگاپوری برگزار گردید. بحث و گفتگو در حوزه هایی نظیر نفت و گاز و تجهیزات مربوطه، مواد شیمیایی، انرژی، کشاورزی و صنایع غذایی، صنایع ساختمانی، کشتی سازی، حمل و نقل، ارتباطات، تجارت، بانک داری و حوزه های نرم افزاری و مهندسی، محورهای مطرح شده در این مجمع اقتصادی بود. در خاتمه این مجمع نیز 9 سند دوجانبه به امضای دو طرف رسید.

کو پوه کون، وزیر تجارت و صنعت سنگاپور مهمان ویژه این مجمع بود. وی با اشاره به اینکه حجم مبادلات تجاری میان دو کشور از سال 2016 به بعد رشدی 5 برابری داشته است، اظهار می دارد که پتانسیل بسیار زیادی برای توسعه مناسبات تجاری همچنان وجود دارد.

در همین حال، یک نمایشگاه اختصاصی از محصولات و فراوریات ترکمنستان نیز در سنگاپور دائر شده است. بنا بر گزارش خبرگزاری دولتی ترکمنستان، در این نمایشگاه شماری از محصولات و فراوریات شیمیایی این کشور، بعضی کتابچه ها و جزوات آشنایی با ترکمنستان و پتانسیل های تجاری آن، و نیز ظرفیت های فراوری نفت و گاز این کشور ارائه می گردد. در این نمایشگاه همچنین برنامه های ویژه ای برای معرفی بندر ترکمن باشی ارائه شده است.

به همین دلیل، اداره خدمات مهاجرتی ترکمنستان در مقاله ای که چند روز پیش منتشر نموده است، راهبرد اصلی روابط ترکمنستان با سنگاپور را در چارچوب مناسبات آسیا-پاسیفیک و بخشی از سند مفهوم سیاست خارجی بی طرف ترکمنستان برای سال های 2018 تا 2023 عنوان می نماید. موضوع دیگری که در کنار زمینه های همکاری با سنگاپور در این مقاله مطرح می گردد، صندلی این کشور به عنوان یک قطب اقتصادی بین المللی است.

این موضوع در حالی است که ترکمنستان طی سال های اخیر با دو مشکل اساسی روبرو بوده است. نخست، تامین سرمایه ارزی برای تکمیل پروژه های بلندپروازانه ای نظیر تاپی و یا توسعه بندر ترکمن باشی و احیاء زیرساخت های ترانزیتی خود. و دوم، یافتن یک مرکز امن برای ذخیره سرمایه های احتاقتصادی. سال گذشته بود که بعضی رسانه های غربی خبر از سرمایه های چند میلیارد دلاری ترکمنستان در بعضی بانک های سوئیس و آلمان دادند که موجب بروز حواشی بسیاری برای این کشور، آن هم در بحبوبه یک بحران ارزی گشت. طبیعتا جابجایی چنین سرمایه هایی می تواند یکی دیگر از اهداف دولت ترکمنستان برای توسعه مناسبات با سنگاپور باشد. بدین ترتیب، علاوه بر یافتن یک مرکز امن، می تواند بخش قابل توجهی از سرمایه خارجی غیرچینی را نیز به این کشور جلب نماید.

حوزه انرژی نیز کلیدی دیگر ترکمنستان است که می تواند برای سنگاپور حائز اهمیت است. با این حال، ترانزیت همچنان یک مشکل اساسی پیش روی دو کشور محسوب می گردد. بعد مسافت و فقدان زیرساخت های ترانزیتی، موضوعی است که می تواند زمینه های بیشتری برای تحلیل این سفر در حوزه مسائل سیاسی و اقتصادی ارائه دهد. طبیعتا هر نوع مبادله تجاری در فاصله مذکور و با حضور قدرت های اقتصادی جهانی در این فاصله، مقرون به صرفه نبوده و منطقی به نظر نمی رسد.