برنامه ریزی ایران، هند و پاکستان برای جنوب آسیای بهتر بدون آمریکا - ورزش من و تو

برای دیدن تاج محل و مجسمه های بودا، تور هند ما را تجربه کنید.

به گزارش خبرنگاران پایگاه اینترنتی مانی مورنینگ با طرح این پرسش که چرا ایران برای هند و پاکستان از اهمیت ویژه ای برخوردار است نوشت: یکی از مهمترین مسائل موجود در پاکستان بحران انرژی است که اقتصاد این کشور را شدیدا تحت تاثیر قرار داده است. کمبود فراوری برق در داخل و مسائل پیش روی واردات انرژی از عوامل به وجود آمدن این بحران هستند.

احداث خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان که می تواند راه حلی فوری برای مشکل کمبود انرژی در پاکستان باشد، از سوی کشورهای غربی با مانع تراشی های متعدد روبرو می گردد. تحریم ها علیه ایران برسر برنامه هسته ای این کشور، مهمترین مشکل پیش روی تکمیل این پروژه است.

از سوی دیگر، سایر گزینه های پیش روی دولت اسلام آباد مستلزم هزینه زیادی است که دولت پاکستان نمی تواند از عهده آن بر آید. قطع برق در پاکستان به مسئله ای هر روزه تبدیل شده و شهرهای بزرگ این کشور کمتر از 8 ساعت در روز برق دارند. کمبود برق همچنین موجب کاهش ظرفیت فعالیت واحدهای صنعتی و پایین آمدن میزان صادرات و درآمد این کشور شده است. این مسائل موجب بروز بی ثباتی سیاسی نیز شده است.گروه های مخالف سیاسی خواهان اقدام فوری دولت هستند و خود را با گروه های رادیکال هماهنگ نموده اند.

این گزارش اضافه کرد: بحران انرژی در پاکستان به سرعت در حال وخیم تر شدن است. اما پاکستان تنها کشور منطقه نیست که با چنین مسئله ای روبرو است. در همسایگی پاکستان، هند نیز با مسائل مشابهی روبرو است. هند هر از چندی با قطعی برق گسترده روبرو می گردد ، در حالی که احتیاج این کشور برای واردات انرژی روز به روز افزایش می یابد. جمعیت هند 6.5 برابر جمعیت پاکستان است و این مسئله موجب بیشتر شدن حجم تقاضا برای انرژی در این کشور می گردد.

هند همچنین از جانب تحریم ها علیه ایران احساس فشار می نماید. هند دومین وارد نماینده بزرگ نفت از ایران است. دهلی نو به صورت موقت توانسته از تحریم های آمریکا علیه ایران معاف گردد. واردات نفت از عربستان تا حدی توانسته مشکل هند را حل نماید، اما با توجه به اینکه پالایشگاه های هند، برای پالایش نفت ایران تنظیم شده اند، هند همچنان برای یافتن جایگزینی برای نفت ایران با مشکل روبرو است.

با تکمیل خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان روزانه 750 میلیون فوت مکعب گاز طبیعی به پاکستان صادر خواهد شد و بخشی از احتیاج 4000 مگاواتی به برق در پاکستان مرتفع خواهد شد. پاکستان به رغم تهدیدات آمریکا اعلام کرده که از این خط لوله کنار نخواهد کشید.

ابتدا قرار بود هند نیز در این پروژه مشارکت داشته باشد. اما دهلی نو از کارت حضور در این خط لوله در چانه زنی برای انعقاد پیمان هسته ای با آمریکا استفاده کرد و در ظاهر هزینه های بالای این پروژه را دلیل انصراف خود از خط لوله صلح اعلام کرد. هند همچنین واردات نفت خود از ایران را کاهش داده است. اما ایران همچنان امیدوار است که زمانی که خط لوله به لاهور و مولتان در نزدیکی مرز هند با پاکستان رسید، دهلی نو نتواند در مقابل پیوستن به این منبع عظیم تامین انرژی مقاومت کند.

بر اساس این گزارش هند ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک می بیند. جمهوری اسلامی به هند پیشنهاد داده که با دور زدن همسایه غیر قابل اعتماد خود (پاکستان) بتواند به وسیله ایران به افغانستان دسترسی داشته باشد. اما در هر صورت، اگر هند با ورود به این خط لوله موافقت نکند، ایران و پاکستان آمادگی دارند تا چین را جایگزین هند نمایند.

پاکستان در زمینه خط لوله صلح با دو چالش مهم روبرو است که یکی فشارهای امریکاست ودیگری تهدیدات تروریستی. از سوی دیگر، هم ایران و هم هند بر آسیای میانه تمرکز نموده اند. هند برای احداث جاده حد فاصل زرنج در مرز ایران و دلارام، راستا زمینی ای که کابل، قندهار، هرات و مزار شریف را به یکدیگر وصل می نماید، 250 میلیون دلار سرمایه گذاری نموده است.

ایران قطب مرکزی برای ایجاد جاده ابریشم احتمالی است بنابراین، آمریکا تصمیم گرفته تا مانع از پر رنگ شدن نقش ایران گردد و به جای آن خط لوله انتقال گاز ترکمنستان- افغانستان- پاکستان- هند را مطرح نموده است.

آمریکا با اطلاع از کمبود انرژی در هند و پاکستان، پیمانی هسته ای با هند به امضا رسانده و پیشنهاد حمایت از این کشور و اضافه کردن 900 مگاوات به ظرفیت فراوری برق هند تا سال 2013را ارائه نموده است.

در هر حال واردات گاز از ایران از اهمیت استراتژیکی برای منطقه برخوردار است. باید دید که آیا هند نظر خود را در خصوص این خط لوله تغییر می دهد و به خط لوله صلح می پیوندند یا خیر. پیوستن هند به این خط لوله افق مالی پیشروی هند و پاکستان را وسعت خواهد بخشید و به حل مسائل بین دو کشور یاری خواهد نمود. هر دو کشور می توانند چین و سپس روسیه را برای گسترش افق همکاری ها و کاهش دادن فشارهای بین المللی به این خط لوله ملحق نمایند.

تمامی بازیگرانی که در بالا اشاره شد، در حال برنامه ریزی برای دوره بعد از سال 2014 یعنی زمان خروج آمریکا از افغانستان هستند. در این صورت، همکاری تمامی این کشورها با یکدیگر برای ساختن یک جنوب آسیای بهتر الزامی است. راستا جدید می تواند اروپا و آسیا را به هم متصل کند و بازارهای بیشتر و موقعیت های تجاری بهتری را به همراه داشته باشد.

72