مسائل زبان؛ علل، تشخیص و درمان
به گزارش ورزش من و تو، تهران (پانا) - مسائل زیادی می توانند برای زبانتان ایجاد شوند، مثلاً: درد، زخم، تورم، تغییرات در حس چشایی، تغییرات در رنگ و بافت. این مسائل اغلب جدی نیستند؛ اما گاهی علائم ممکن است به علت عارضه دیگری بروز نموده باشند که احتیاج به درمان پزشکی دارند.
به گزارش تبیان، شما می توانید با رعایت بهداشت دهان از خیلی از مسائل زبان پیشگیری کنید. اگر در حال حاضر دچار مسئله ای در زبان خود هستید، بعضی از راهکارهای ساده خانگی ممکن است بتوانند علائم را رفع کنند.
علائم مسائل زبان
علائمی که ممکن است در زبانتان روی دهد شامل موارد زیر می شوند:
. از دست دادن نسبی یا کامل حس چشایی یا تغییرات در توانایی حس مزه های ترش، شور، تلخ و یا شیرین
. مشکل در حرکت دادن زبان
. تورم زبان
. تغییر رنگ طبیعی زبان یا بروز لکه های سفید، صورتی کمرنگ، سیاه و یا قهوه ای روی زبان
. درد در تمام قسمت های زبان یا فقط در نقاطی خاص
. احساس سوزش در تمام قسمت های زبان یا فقط در نقاطی خاص
. ضایعاتی سفید یا قرمزرنگ که اغلب دردناک هستند
. چیزهایی شبیه مو یا کُرک روی زبان
علت مسائل زبان
علائم خاصی که دارید به پزشک یاری می نماید علت مشکل زبانتان را تشخیص دهد.
علت احساس سوزش روی زبان
احساس سوزش روی زبان می تواند در زنانی که در سنین بعد از یائسگی هستند رخ بدهد. علت این علامت می تواند قرار گرفتن در معرض محرک هایی مانند دود سیگار هم باشد.
علت تغییر در رنگ زبان
تغییر رنگ زبان اغلب به علت کمبود آهن، فولیک اسید یا ویتامین B12 است. یک واکنش آلرژیک نسبت به گلوتن هم می تواند علت این تغییر رنگ باشد.
سفید شدن زبان معمولاً نتیجه سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و یا بهداشت نادرست دهان است.
خطوط سفید یا برآمدگی های سفیدرنگ ممکن است نشان دهنده التهابی به نام لیکن پلان دهانی باشند. گفته می گردد که این عارضه به علت یک واکنش ایمنی غیرعادی ناشی از عارضه ای دیگر مانند هپاتیت C یا آلرژی روی می دهد.
علت تغییر در بافت زبان
اگر زبانتان کُرک دار یا مودار به نظر می رسد به احتمال زیاد ناشی از مصرف یک دوره آنتی بیوتیک می باشد.
رادیوتراپی در ناحیه سر و گردن هم می تواند منجر به این علامت گردد.
بعلاوه اگر از ماده ای محرک مانند قهوه یا دهان شویه زیاد مصرف کنید یا سیگار بکشید هم ممکن است چنین تغییری در بافت زبانتان روی دهد.
علت درد در زبان
درد زبان معمولاً به علت یک آسیب یا عفونت ایجاد می گردد. اگر زبانتان را گاز بگیرید ممکن است زخمی ایجاد گردد که می تواند تا چند روز ادامه دار شده و بسیار دردناک باشد.
یک عفونت جزئی روی زبان هم مسئله غیرمعمولی نیست و می تواند درد و حساس شدن را در پی داشته باشد.
تورم پاپیلا یا مجموعه ای از جوانه های چشایی زبان هم به صورت برآمدگی های ریز و دردناکی است که بعد از آسیب ناشی از گاز گرفتن یا حساس شدن در اثر غذای داغ به وجود می آید.
وقتی زبان ناگهان متورم می گردد احتمالاً علت آن یک واکنش آلرژیک است. تورم زبان می تواند تنفس را سخت کند. سختی تنفس به علت تورم زبان یک مشکل اورژانسی است. اگر چنین اتفاقی افتاد باید هر چه سریع تر اورژانس خبر کنید
آفت دهان هم یک علت شایع دیگر برای درد روی زبان یا زیر زبان می باشد. آفت، زخمی کوچک و سفید یا زردرنگ است که می تواند بی علت ایجاد گردد. آفت دهان، برخلاف تبخال، ویروسی نبوده و مُسری نیست. بعضی از علت های احتمالی آفت شامل آسیب دهان، مواد سابنده در خمیردندان یا دهان شویه، آلرژی غذایی یا کمبود مواد مغذی می گردد. در خیلی از موارد، علت آفت دهان ناشناخته بوده و به آن آفتوز هم می گویند. آفت معمولاً بدون درمان خاصی رفع می گردد.
دیگر علت های کمتر شایع درد زبان شامل سرطان، آنمی، تبخال دهانی، دندان مصنوعی نامناسب یا بریس ارتودنسی می گردد.
نورالژی هم می تواند منبع درد زبان باشد. این درد بسیار شدید بوده و در عصب آسیب دیده ایجاد می گردد. نورالژی علت آشکاری ندارد یا می تواند به دلایل زیر رخ دهد:
. سالخوردگی
. ام اس
. دیابت
. تومور
. عفونت
علت تورم زبان
تورم زبان می تواند علامتی از یک بیماری یا عارضه باشد، مثلاً:
. سندرم داون
. سرطان زبان
. سندرم بک ویت ویدمن
. پُرکاری تیروئید
. لوکمی (سرطان خون)
. گلودرد
. آنمی
وقتی زبان ناگهان متورم می گردد احتمالاً علت آن یک واکنش آلرژیک است. تورم زبان می تواند تنفس را سخت کند. سختی تنفس به علت تورم زبان یک مشکل اورژانسی است. اگر چنین اتفاقی افتاد باید هر چه سریع تر اورژانس خبر کنید.
مسائل زبان چگونه تشخیص داده می شوند؟
اگر مشکل زبانتان جدی، آزاردهنده، بی علت یا ادامه دار و بدون بهبودی است باید به پزشک مراجعه کنید. در صورت شرایط زیر مراجعه به پزشک ضروری است:
. عظیم تر شدن زخم ها
. زخم هایی که مدام تکرار می شوند
. دردهای مکرر
. مسئله ای ادامه دار که بیشتر از دو هفته طول کشیده
. درد زبان که با داروهای مسکن معمولی یا مراقبت های دیگر بهتر نمی گردد
. مسائل زبان همراه با تب بالا
. مشکل جدی در خوردن یا آشامیدن
پزشک زبان شما را کاملاً معاینه نموده و سؤال هایی درباره زبان و علائمی که دارید از شما می پرسد. او می خواهد بداند:
. چه مدتی است که این علائم را دارید؟
. آیا توانایی چشایی تان تغییری نموده است؟
. دردتان از چه نوعی است؟
. آیا زبانتان را به سختی حرکت می دهید؟
. آیا مشکل یا ناراحتی دیگری در دهانتان دارید؟
اگر پزشک نتواند بر اساس معاینه و سؤال و جواب ها، علت علائم را تشخیص دهد، آزمایش هایی خواهد گرفت. به احتمال زیاد یک آزمایش خون برایتان تجویز می نماید تا اختلالات احتمالی را که می توانند علت مشکل زبانتان باشند شناسایی نماید. پزشک بعد از تشخیص علت، درمان های لازم را توصیه خواهد نمود.
مراقبت های خانگی برای مسائل زبان
شما می توانید با رعایت بهداشت دهان و دندان، جلوی خیلی از مسائل زبان را بگیرید یا آن ها را تخفیف دهید. مسواک زدن، نخ دندان کشیدن به طور منظم و مراجعه به دندان پزشک جهت چکاپ های روتین، برترین کاری است که می توانید برای سلامت زبان و دهان خود انجام دهید.
درمان خانگی برای آفت دهان یا زخم های دهانی ناشی از آسیب
اگر آفت دارید یا زخمی در دهانتان در اثر آسیب ایجاد شده باید اقدامات زیر را انجام دهید:
. از خوردن غذاهای داغ و تند پرهیز کنید.
. سعی کنید فقط نوشیدنی های سرد بنوشید و فقط غذاهای نرم بخورید تا زخمتان خوب گردد.
. بعلاوه می توانید در صورت احتیاج از داروهای مسکن معمولی بهره ببرید.
. می توانید دهانتان را با محلول آب نمک گرم یا محلول آب گرم و جوش شیرین غرغره کنید.
. می توانید از کمپرس یخ بهره ببرید.
اگر بعد از دو تا سه هفته، زخم دهانتان بهتر نشد حتماً به پزشک مراجعه کنید.
منبع: خبرگزاری پانا