اگر کودک شما زیاد سرفه می نماید... - ورزش من و تو

اگر کودک شما زیاد سرفه می نماید...

مصاحبه با دکتر منصور بهرامی*

سرفه کردن، پدیده شایعی است؛ مخصوصا در روزهای سرد پاییز و زمستان. اما این نشانه دردسرساز می تواند مربوط به بیماری های مختلف باشد. برای آشنایی بیشتر با سرفه بچه ها و تشخیص های افتراقی آن به سراغ یکی از شاگردان دکتر قریب رفتم؛ دکتر منصور بهرامی، متخصص بیماری های بچه ها.

چرا سرفه می کنیم؟ در واقع می خواهم بدانم مکانیسم سرفه چیست.

سرفه یکی از عوامل مهم دفاعی بدن برای خروج ترشحات و اجسام خارجی از مجاری تنفسی است. همان طور که می دانید در حالت عادی انسان ها کمتر سرفه می نمایند زیرا ترشحات طبیعی مجاری تنفسی به وسیله سازوکارهای دیگر از جمله مژک های مجاری تنفسی پاک و تخلیه می شوند ولی در مواردی که ترشحات مجاری تنفسی زیاد شوند و یا تحریکی در مجاری تنفسی پیدا شود ساز و کار سرفه به کار می افتد تا ترشحات را خارج نماید.

ولی خیلی ها تصور می نمایند سرفه نوعی بیماری است؛ بنابراین شما این جمله را تایید نمی کنید.

به هیچ وجه! سرفه، بیماری نیست بلکه علامت یک تحریک است و به عبارت دیگر واکنش حفاظتی ریه در برابر مواد محرک خارجی است.

چه طور سرفه کلید می خورد؟

سرفه نتیجه یک پدیده رفلکسی است. رفلکس سرفه با تحریک گیرنده هایی که در سطح مخاط های تنفسی است آغاز می شود. گیرنده های محرک سرفه در سرتاسر مخاط مجاری تنفسی وجود دارند. این تحریکات مرکز سرفه به مغز منتقل می شود و مغز عمل سرفه را هماهنگ و فراوری می نماید.

بیشترین دلایلی که باعث سرفه می شود چیست؟

سرماخوردگی، حساسیت های تنفسی، سینوزیت، عفونت های ریه، عفونت های مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی شامل گوش و حلق و حنجره، مسمویت با نفت از دلایل بروز سرفه است.

آیا می توانیم برای از بین بردن سرفه از شربت هایی مثل برم هگزین هم استفاده کنیم؟

خلط آورها یا موکولیتیک هایی مثل برم هگزین در مواردی که خلط غلیظ مانع از خروج ترشحات می شود کاربرد دارد اما تشخیص این موارد فقط با نظر پزشک صورت می گیرد. داروهای ضدسرفه و شربت های سینه در بیماری های تنفسی باید با دقت انتخاب شود. سرفه به اسم یک رفلکس دفاعی دستگاه تنفس است و گاهی با مهار آن، علامت بیماری را متوقف و شرایط را بدتر می کنیم.

مصرف مایعات را در چنین شرایطی توصیه می کنید؟

مصرف مایعات یکی از راه های مفید برای افزایش خلط و دفع آسان تر ترشحات است و مصرف آن در انواع بیماری های تنفسی توصیه می شود.

نکات مهمی که خوانندگان سلامت باید در خصوص شربت های ضدسرفه بدانند، چیست؟

نکته اول اینکه مجوز استفاده از شربت های ضدسرفه هنگامی داده می شود که شدت سرفه مزاحم فعالیت های زندگی شود. دوم اینکه با توجه به آ ثار متفاوت شربت های ضدسرفه از هر کدام باید به جا و در شرایط خاص استفاده شود و مهم ترین کلید استفاده صحیح از آنها موثر بودن بر دلیل سرفه است. نکته سوم اینکه آلرژی های تنفسی در بچه ها بسیار شایع و مهم ترین تظاهر آنها سرفه است و درمان آنها توصیه های پزشکی خاص در خصوص نحوه زندگی و استفاده از داروهای دیگر است. نکته چهارم هم این است که در سنین نوزادی و شیرخواری وجود سرفه اهمیت ویژه ای دارد و احتیاج به عکس العمل سریع و صحیح است. بعلاوه عفونت های ویروسی دستگاه تنفس فوقانی مثل سرماخوردگی، آنفلوآنزا، حساسیت های تنفسی از قبیل آسم و آلرژی، سینوزیت های حاد و مزمن، عوامل تحریکی مثل دود سیگار و مواد شیمیایی، عفونت های میکروبی مثل سیاه سرفه و سل و بعلاوه وجود اجسام خارجی در مجاری تنفسی و اختلالات دستگاه ایمنی از عوامل ایجادنماینده سرفه در بچه ها به تعداد می رود.

شربت های ضدسرفه چه قدر موثر است و چه مواقعی باید آنها را مصرف کنیم؟

داروهای ضدسرفه که عمدتا به وسیله اثر بر مرکز سرفه در مغز باعث توقف سرفه می شوند به نام مسکن های سرفه مرکزی مشهورند. به طور مثال می توان از دکسترومتورفان نام برد که مصرف آنها آداب و شرایط خاصی دارد و فقط باید به وسیله پزشک تجویز شود.

گاهی برای کاهش سرفه از آنتی هیستامین ها استفاده می شود. آیا این داروها بی خطر هستند؟

آنتی هیستامین ها هم عوارض خاص خود را دارند. به طور مثال خشک کردن مجاری تنفسی، خواب آلودگی و گاهی عوارض عصبی را به همراه دارند. مصرف آنتی هیستامین ها در شیرخواران کمتر از 6 ماه ممنوع و در سنین کمتر از 3 سال بسیار با احتیاط و تجویز با نظر پزشک صورت می گیرد.

برخی اوقات پزشکان برای برطرف سرفه از اکسپکتورانت هم استفاده می نمایند.

اکسپکتورانت هایی مثل گایافنزین با افزایش دادن ترشحات مجاری تنفسی، قوام خلط را کاهش می دهند و خروج آن را تسهیل می نمایند اما چون بچه ها و شیرخواران قادر به خروج خلط نیستند و بعلاوه در مواردی که سرفه خشک و تحریکی است مصرف آن مسئله ای را حل نمی نماید.

آیا آلودگی بیش از حد هوا هم ایجاد سرفه می نماید؟

بله. دقیقا همین طور است. آلودگی های اخیر که اشاره کردید، یکی از علل مهم سرفه های مزاحم و طولانی است. این نکته را هم به فکر بسپارید که آلودگی های داخل منازل در برخی موارد بیش از محیط شهر است و ضروری است خانواده ها در استفاده از موادشیمیایی مانند ضدعفونی نماینده ها و سموم ضدحشرات بسیار دقت و احتیاط نمایند.

پی نوشت ها :

* متخصص بچه ها

منبع:www.salamat.com

/ک

منبع: راسخون