جای زخم های باستانی روی گونه مریخ! - ورزش من و تو

آژانس فضایی اروپا عکس تازهی را از مریخ منتشر کرده است که شکستگی های عمیق را روی سطح این سیاره سرخ نشان می دهد.

به نقل از اسپیس، فضاپیمای مارس اکسپرس (Mars Express) متعلق به آژانس فضایی اروپا (ESA)، نمایی تازه و خیره کننده را از زمین شناسی پیچیده سطح سیاره سرخ ثبت کرده است.

این عکس تازه که با استفاده از دوربین HRSC گرفته شده است، روی یک فلات آتشفشانی گسترده به نام Thaumasia Planum تمرکز دارد. شکستگی های عمیق سطح و دره های حفرشده با آب که از کنار این منطقه آتشفشانی سرازیر می شوند، سرنخ هایی را درباره گذشته باستانی مریخ ارائه می دهند.

ویژگی های سطحی در این منطقه بسیار متنوع به نظر می رسند؛ به طوری که بلندترین قله ها با ارتفاع 4500 متر، بالاتر از نواحی فلات قرار دارند. این قله ها و دره ها که نزدیک به چهار میلیارد سال پیش تشکیل شده اند، تغییرات بسیار کمی را تجربه کرده اند. به همین دلیل است که اطلاعاتی را درباره مریخ در آن زمان ارائه می دهند.

در بیانیه آژانس فضایی اروپا آمده است: دانشمندان باور دارند که منطقه Thaumasia Planum در نخستین روز های عمر مریخ شکل گرفته و عمدتا از جریان های گدازه ای بزرگی تشکیل شده است که پیش از فعالیت های تکتونیکی و جاری شدن آب، سطح سیاره را با خاکستر و غبار آتشفشانی پوشانده بودند.

مقامات آژانس فضایی اروپا در ادامه گفتند: آن زمان، یک زمان پرتلاطم همراه با بسیاری از ویژگی های برجسته مریخ بود که تازه شروع به شکل گیری کرده بودند. آتشفشان های تارسیس (Tharsis) که از بزرگترین آتشفشان های منظومه شمسی هستند، در نزدیکی Thaumasia Planum قرار دارند. پیش از آنکه این آتشفشان ها منطقه را با گدازه ها پر کنند، بار و تنش ناشی از تشکیل آتشفشان ها ممکن است این منطقه را به شکستگی دچار کرده باشد.

در آن زمان، این سیاره احتمالا تکتونیک فعالی را تجربه کرده که باعث جابه جایی و حرکت زمین شده است. هنگامی که گدازه روی سطح جاری شد و سپس به حالت سرد و جامد درآمد، زمین ناپایدار با فشرده شدن و کشیده شدن پوسته سیاره، برآمدگی های پر از چین و چروک را ایجاد کرد.

در ادامه بیانیه آژانس فضایی اروپا آمده است: یکی از مهم ترین برجستگی ها در سمت راست پایین مرکز تصویر، به شکل یک خط مورب ناپایدار دیده می شود.

تکتونیک فعال احتمالا باعث ایجاد تنش های قابل توجهی در پوسته سیاره شده و شکستگی های سطح را به وجود آورده است که امروزه آن ها را می بینیم. این شکستگی ها که با نام Nectaris Fossae شناخته می شوند، در مرکز تصویر تازه کشیده شده اند و گمان می رود که در ارتباط با دره مارینر (Valles Marineris) واقع در شمال Thaumasia Planum شکل گرفته باشند.

به گفته دانشمندان، علاوه بر تکتونیک هایی که زمانی فعال بوده اند، آب در حدود 3.8 میلیارد سال پیش در سطح مریخ جریان داشته، در صخره ها نفوذ کرده و کانال های عمیقی را که امروزه به نام دره های پروتوا (Protva Valles) می شناسیم، ایجاد کرده است. این کانال ها از دره های سطحی گرفته تا دره های عمیق فرسایش یافته، مانند لکه متراکمی هستند که در سمت راست پایین تصویر تازه ثبت شده است.

با وجود این، مقامات آژانس فضایی اروپا در بیانیه گفتند: منشأ این جریان های آب نامشخص است. به نظر می رسد که آن ها در ارتفاعات گوناگون ظاهر شده اند و این نشان می دهد که ممکن است آب به لایه های زیر سطح مریخ نفوذ کرده باشد.

منبع: ایسنا