آنالیز ژنتیکی موز و 3 جدی که از نظر ژنتیکی موز کنونی را ایجاد نموده اند، چرا اهمیت دارد؟
به گزارش ورزش من و تو، تاریخچه موز پیچیده تر از چیزی است که تا به حال تصورش را می کردید. بیش از 7000 سال پیش، جوامع اقیانوسیه آغاز به پرورش انتخابی گیاهان وحشی Musa acuminata برای بعضی ویژگی های انتخابی خود کردند. با گذشت زمان، میوه این گیاه به تدریج به موز شیرین، بدون دانه تبدیل شد که همه ما عاشق آن شده ایم.
متأسفانه امروزه بیشتر موز هایی که مصرف می کنیم کلون های یک نوع هستند و انواع ژنتیکی متنوع برای مقابله با بیماری ها،ندارند.
با نگاهی دقیق به ژنوم ارقام مختلف موز و خویشاوندان وحشی آن ها، نشانه هایی پیدا شده که نشان می دهد سایر خویشاوندان گیاه موز در توسعه آن نقش داشته اند و با شواهدی از سه گونه برمی خوریم.
یادگیری بیشتر در خصوص آن ها می تواند راه های جدیدی را برای محافظت از ارقام موجود در برابر آفات و بیماری های عفونی به ما ارائه دهد.
گونه های مختلف موز می توانند دو نسخه (که به آن ها دیپلوئید گفته می گردد)، سه (تریپلوئید)، یا چهار (تتراپلوئید) نسخه از هر کروموزوم داشته باشند، که کشف تاریخچه تخیلی این گیاه گلدار خوشمزه علف مانند را دشوارتر می نماید.
در این آخرین مطالعه، دانشمندان از تکنیک های توالی یابی ژنتیکی برای شناسایی اثر انگشت ژنتیکی 226 نوع مختلف برگ موز استفاده کردند. با مقایسه زیرگونه های وحشی و اهلی شده، این تیم توانست یک شجره خانوادگی دقیق از اجداد موز های امروزی بسازد.
جولی ساردوس، دانشمند منابع ژنتیکی از اتحاد بین المللی زیست شناسی و CIAT در فرانسه، می گوید: بیشتر موز های دیپلوئیدی امروزی که از موز وحشی M. acuminata منشا می گیرند و هیبرید هایی بین زیرگونه های مختلف هستند.
حداقل سه جد مرموز وحشی باید هزاران سال پیش در ایجاد این ژنوم مختلط نقش داشته باشند، اما هنوز شناسایی نشده اند.
محققان بر این باورند که دو تا از این سه اجداد اسرارآمیز همان اجدادی هستند که قبلاً با استفاده از روش تجزیه و تحلیل ژنتیکی متفاوت شناسایی شده بودند، اما اکنون اطلاعات بیشتری در خصوص این شکاف ها در تاریخچه خانواده درخت موز و محل ژنوم های رایج داریم.
این بدان معناست که گونه ها یا زیرگونه های موز وجود دارند که هرگز به وسیله دانشمندان ثبت نشده اند.
ساردوس می گوید: اعتقاد شخصی ما این است که آن ها هنوز در جایی در طبیعت زندگی می نمایند و آنالیز علمی نشده اند و حیات آنها تهدید می شوند.
سپس این تیم با مقایسه با گونه های موز مشابهی که ما درباره آن ها می دانیم و مکان های مربوط به آن ها در سرتاسر دنیا، کوشش کردند تا دریابند این گونه های مرموز گمشده در کجا رشد می نمایند.
یکی احتمالاً از ناحیه بین خلیج تایلند و غرب دریای چین جنوبی منشا گرفته، یکی احتمالاً بین شمال بورنئو و فیلیپین واقع شده است، و یکی به نظر می رسد که از جزیره گینه نو آمده است.
محققان می گویند که یافتن این اجداد گمشده یک موضوع لازم است چون ما را قادر می سازد تنوع زیستی ارائه شده به وسیله آن ها را حفظ کنیم و در نهایت امکان کشت موز بهتر در آینده را فراهم کنیم.
متیو رورد، دانشمند بیوانفورماتیک، می گوید: پرورش دهندگان باید ساختار ژنتیکی موز های دیپلوئیدی اهلی امروزی را برای تلاقی بین ارقامشان درک نمایند، و این مطالعه اولین گام بزرگ در جهت شناسایی جزئیات بسیاری از این ارقام است.
این تحقیق در مجله Frontiers in Plant Science منتشر شده.
منبع: یک پزشک