کیست کلیه چیست؟ - ورزش من و تو

کیست کلیه نوعی کیسه پر از مایع بوده که در کلیه ها رشد می کند. وظیفه کلیه تصفیه مواد زائد از خون و تبدیل آن ها به ادرار است. بعضی از بیماران ممکن است یک کیست درون یکی از کلیه ها و یا چندین کیست در هر دو کلیه خود داشته باشند.

بطور کلی دو نوع کیست وجود دارد: کیست ساده و بیماری کلیه پلی کیستیک.

کیست ساده نوعی کیست مجزا بوده که درون کلیه ها تشکیل می شود. این کیست ها دارای دیواره های نازک بوده و حاوی مایعی شبیه به آب است. کیست های ساده به کلیه ها آسیب نمی رسانند و یا موجب اختلال در عملکرد آن ها نمی شوند. از طرف دیگر بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD) نوعی بیماری ارثی بوده که باعث ایجاد تشکیل چندین کیست در کلیه ها می شود. بزرگ شدن این کیست ها می تواند به کلیه ها آسیب برساند.

کیست ها معمولا بی ضرر هستند و از آنجایی که این کیست ها اغلب، علائمی از خود نشان نمی دهند، این احتمال وجود دارد که حتی متوجه آن ها نشوید تا زمانی که سونوگرافی کنید.

اندازه کیست کلیه و تفسیر آن

بعضی از کیست ها بسیار کوچک بوده و فقط با میکروسکوپ دیده می شوند، ولی بعضی از آن ها می توانند به اندازه یک توپ تنیس رشد کنند. بزرگ شدن کیست ها سبب ایجاد فشار بر روی اعضای بدن شده و در نتیجه باعث بروز درد می شوند.

علائم کیست کلیه

کیست ساده ممکن است هیچ علامتی از خود نشان ندهد. هرچند، اگر کیست بزرگ و یا عفونی شود، احتمالا علائم زیر نمایان خواهند شد:

• تب
• ایجاد درد در کمر یا ناحیه بین دنده ها و لگن
• ایجاد درد در قسمت بالای شکم
• تورم شکم
• ادرار بیش از حد
• وجود خون در ادرار
• ادرار تیره

علائم بیماری کلیه پلی کیستیک عبارتند از:

• ایجاد درد در پشت و کمر
• فشار خون بالا
• وجود خون در ادرار

علت و عوامل خطرزا در بروز کیست کلیه

پزشکان دقیقا نمی دانند که چه عواملی باعث بروز کیست ساده کلیه می شوند. به عنوان مثال، یکی از علل بروز کیست کلیه این است که هر کلیه حاوی حدود یک میلیون لوله کوچک بوده که ادرار را جمع می کنند. زمانی که یکی از لوله ها مسدود شود، لوله متورم شده و پر از مایع می شود. در این حالت، کیست شروع به رشد می کند. دلیل دیگر آن است که کیست ها زمانی شروع به رشد می کنند که کیسه های کوچکی به نام دیورتیکول در قسمت های ضعیف لوله ها تشکیل شده و این کیسه ها پر از مایع می شوند.

افزایش سن می تواند احتمال ابتلا به کیست کلیه را بیشتر کند. تا سن 40 سالگی، حدود 25 درصد از افراد و تا سن 50 سالگی، حدود 50 درصد از افراد به کیست کلیه دچار خواهند شد. مردان بیش از زنان در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

عوارض جانبی

معمولا کیست ها هیچ مسئله ای ایجاد نمی کنند. با این حال گاهی اوقات می توانند منجر به عوارض جانبی شوند، از جمله:

• ایجاد عفونت در کیست
• ترکیدن کیست
• انسداد مجرای ادرار از کلیه
• فشار خون بالا

بیماری کلیه پلی کیستیک می تواند در طول زمان به کلیه ها آسیب برساند. حدود نیمی از افراد مبتلا به این عارضه تا سن 60 سالگی به بیماری نارسایی کلیه دچار می شوند.

راه های درمان کیست کلیه

برای تشخیص کیست کلیه، باید به اورولوژیست مراجعه کنید. پزشک احتمالا نمونه خون یا ادرار شما را برای بررسی عملکرد کلیه به آزمایشگاه خواهد فرستاد.

همچنین ممکن است به آزمایش های تصویری نیاز داشته باشید:

• سی تی اسکن که با استفاده از اشعه های X، تصویری سه بعدی از کلیه ها تهیه می کند.
• ام آر آی، که با استفاده از امواج مغناطیسی و رادیویی، از کلیه ها عکس تهیه می کند.
• سونوگرافی، که با استفاده از امواج صوتی، از کلیه ها عکس تهیه می کند.

اگر کیست ها کوچک بوده و هیچ مسئله ای برای کلیه ها ایجاد نکنند، احتمالا نیازی به درمان نخواهند بود. در این شرایط، باید هر 6 تا 12 ماه از کلیه های خود عکس بگیرید تا مطمئن شوید که کیست رشد نکرده است.

برای درمان کیست های بزرگتر می توان از اسکلروتراپی و جراحی استفاده کرد.

اسکلروتراپی: از اسکلروتراپی برای تخلیه کیست استفاده می کنند. در این روش، طی بی حسی موضعی، پزشک با استفاده از سونوگرافی، سوزن نازکی را وارد کیست کرده و مایع درون آن را تخلیه می کند. گاهی اوقات پزشک پس از تخلیه کیست، آن را با محلول الکل پر می کند تا از رشد مجدد آن جلوگیری کند. به احتمال زیاد پس از انجام این عمل می توانید در همان روز مرخص شوید.

عمل جراحی: اگر کیست باعث اختلال در عملکرد کلیه شود، نیاز دارید که با جراحی آن را خارج کنید. در حین انجام این عمل، شما بیهوش خواهید بود. جراح معمولا با استفاده از لاپاروسکوپی، کیست ها را از بین خواهد برد. ابتدا جراح کیست را تخلیه می کند، سپس دیواره های کیست را می سوزاند. پس از جراحی، احتمالا یک یا دو روز باید در بیمارستان بمانید.