قلعه سارویه یک قلعه با قدمتی هفت هزار ساله است - ورزش من و تو

قلعه سارویه اصفهان که بیشتر به تپه اشرف یا دژ کهن شناخته می گردد، کناره شمالی زاینده رود واقع شده و بیش از 1400 سال قبل کتابخانه ای بزرگی بوده و در آن از کتابهای علمی بسیار زیادی نگهداری میشده است. با حمله اعراب به ایران این کتابخانه نیز نابود و ویران می گردد و به جای مانده های آن به شکل تپه اشرف دیده می شوند. برای دسترسی به این مکان باید خود را به خیابان مشتاق دوم یا سلمان فارسی، در شرق اصفهان برسانید که برترین گزینه برای این منظور استفاده از خودروی شخصی است.

در خصوص قدمت تاریخی این قلعه نظرات مختلفی ارائه شده که بعضی بر پایه اساطی است و بعضی دیگر جنبه تاریخی دارند. بعضی تاریخ شناسان قدمت بنا را به تهمورت، سومین پادشاه سلسله پیشدادی نسبت داده اند. بعضی دیگر معتقدند این بنای تاریخی در عصر حاکمیت گشتاسب، شاه قدرتمند کیانی ساخته شده است. طبق این منابع گشتاسب از وزیر دانشمند خود جاماسب می خواهد برای نگهداری کتابهای موجود، یک کتابخانه بسیار پایدار بنا کند. ابن ندیم، نویسنده کتاب الفهرست اطلاعات ارزشمندی درباره کهن دژ نوشته است.

در الفهرست ابن ندیم آمد که ایرانیان برای ضبط و نگهداری دانش خود و برای یافتن مکانی خوب جهت بنیاد کتابخانه به جستجو پرداختند. آنها بدنبال جایی بودند که از زمین لرزه برکنار و برای ساختمانهای محکم و پابرجا پسندیده باشد. به این ترتیب به کاوش پرداختند و روستای جی را انتخاب کردند. در روستای جی، محل کهن دژ را گزیدند و در آنجا عمارت مورد نظر خود را بنا کردند و نام بنای نو را سارویه گذاشتند. طبق نوشته الفهرست ابن ندیم، در سالهای پس از آن گوشه ای از بنا که آسیب دیده بود، دالانی را نمایان کرد که با گل سفت و ساروج ساخته شده بود و در آن کتب فراوان از پیشینیان بدست آمد.

در بین کتابهای بدست آمده، منبعی کشف شد که در آن تعیین شده بود به تهمورث، خبری در خصوص یک حادثه آسمانی پر از خسارت داده شد و وی دستور داد جایی را پیدا نمایند که از گزند حادثه دور بماند تا بتوانند دانش برگزیدگان را در آن مکان نگهداری نمایند. پس، مهندسان گوش به فرمان وی دادند و محل سارویه را برای قرار دادن کتابها و آثار علمی به تهمورث معرفی کردند.